ریزگرد‌ها در کمین مشهد | با اعتبارات کنونی، خراسان رضوی تا ۲۲۰ سال دیگر همچنان بیابان دارد

به گزارش شهرآرانیوز، این صحبت صریح مدیرکل منابع طبیعی خراسان‌رضوی، درحالی است که به‌گفته محسن فنودی، خراسان‌رضوی ۵.۵ میلیون هکتار زمین با اقلیم بیابانی دارد که باید عملیات بیابان‌زدایی برای آن انجام شود. اگر این موضوع را در کنار توصیه مسئولان به سازگاری با گردوغبار که به‌تازگی بیان شده است، قرار دهیم، متوجه می‌شویم که بیابان‌زدایی دست‌کم می‌تواند هوای استان و مشهد را کمتر دستخوش ریزگرد‌ها کند.

فنودی در گفتگو با خبرنگار شهرآرا با بیان اینکه مجموع مساحت زمین‌های خراسان‌رضوی ۱۱.۶ میلیون هکتار است و ۸ میلیون هکتار از آن‌ها زمین‌های ملی است، افزود: از ۵.۵ میلیون هکتار اقلیم بیابانی در استان، ۲.۵ میلیون هکتار آن تحت‌تأثیر فرسایش بادی قرار دارد و ۱.۲ میلیون هکتار آن نیز کانون بحران فرسایش بادی است که نمی‌شود برای آن‌ها یک نسخه واحد داد. بنابراین، برای پروژه‌های بیابان‌زدایی بستگی به نوع منطقه، نهال‌کاری، مدیریت رواناب و... انجام می‌شود.

اعتبار امسال؛ ۵۰ میلیارد تومان

او با بیان اینکه اعتبارات ملی، استانی و سایر منابع برای بیابان‌زدایی در استان، پارسال حدود ۸۰ میلیارد تومان بود که البته فقط ۶۱ میلیارد تومان آن تخصیص یافته است، ادامه داد: این بودجه مربوط به سال مالی است که شهریورماه جاری به پایان رسید، اما تاکنون بودجه این امر برای سال ۱۴۰۲ مشخص نشده است و فقط می‌توان پیش‌بینی کرد که حدود ۵۰ میلیارد تومان بودجه برای عملیات بیابان‌زدایی در نظر گرفته شود. با وجود این، پیگیر هستیم که توجهی ویژه شامل حال استان شود.

فنودی با بیان اینکه در سال‌های گذشته شمار کانون‌های بحران فرسایش بادی به این اندازه نبوده است، اظهار کرد: در بازنگری که سال ۱۳۹۶ انجام شد، نوزده کانون بحرانی در استان داشتیم، اما اکنون این تعداد به سی کانون رسیده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌رضوی با اشاره به مطالعات بیابان‌زدایی که برای ۲۱۰ هزار هکتار از زمین‌های سرخس درحال انجام است، افزود: امیدواریم از مهرماه با تأمین اعتبار، اقدامات بیابان‌زدایی در شهرستان سرخس با همکاری آستان‌قدس‌رضوی و شرکت نفت‌وگاز شروع شود.

خراسان‌رضوی، رتبه اول تولید نهال کشور

او با تأکید بر لزوم مشارکت همه دستگاه‌ها و مردم در کاشت و حتی تولید نهال، افزود: به‌عنوان استانی که رتبه اول کشوری تولید نهال را در نهالستان‌های دولتی به خود اختصاص داده است، می‌توانیم بیش از ۴۰ هزار هکتار یعنی دوبرابر سال‌های پیش، نهال بکاریم و با بیابان‌زایی مقابله کنیم.

«کاشت یک‌میلیارد درخت» یک برنامه ملی است که یکی از اهداف آن کنترل بیابان‌زایی و مقابله با طوفان‌های شن و خیزش گردوغبار است. این برنامه قرار است در چهار سال اجرا شود. فنودی با اشاره به سهم خراسان‌رضوی از این برنامه که تولید سالانه ۲۱ میلیون اصله نهال است، اظهار کرد: امسال تاکنون حدود ۱۸ میلیون اصله نهال در نهالستان‌های دولتی تولید کرده‌ایم که حدود ۱۱ میلیون اصله از این آمار مربوط به نهال‌های بیابانی است.

مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری خراسان‌رضوی اعتبارات این اداره‌کل را برای کاشت، نگهداری و آبیاری ۱۱ میلیون اصله نهال بیابانی ناکافی دانست و بیان کرد: باید مشارکت همگانی داشته باشیم تا موفق به کاشت این تعداد نهال و حفاظت از آن‌ها شویم. البته این نهال‌ها به‌دلیل اینکه بومی منطقه و کم‌آب‌طلب هستند، خیلی به آبیاری نیاز ندارند.

کاشت نهال در اردوگاه‌ها، پادگان‌ها و معادن

فنودی از پیش‌قدم‌شدن صاحبان صنایع برای تولید نهال و کاشت آن خبر داد و گفت: پیش‌بینی شده است که نهال‌های بیابانی و جنگلی در اردوگاه‌های آموزش‌وپرورش، پادگان‌های نظامی و انتظامی و همچنین معادن کاشته شود که نگهداری آن را نیز افراد حاضر در این مکان‌ها انجام می‌دهند. کاشت نهال‌ها نیز از مهرماه با مساعدشدن شرایط اقلیمی، به‌تدریج انجام می‌شود.

شاید ۲۲۰ سال دیگر!

با یک محاسبه سرانگشتی و با توجه به وجود ۵/۵ میلیون هکتار اقلیم بیابانی در استان، به‌شرط اینکه روند روبه‌افزایش بیابان‌زایی استان را نادیده انگاریم و فرض کنیم اعتبار بیابان‌‎زدایی نیز طی سال‌های آینده کم نشود، برای پایان بیابان‌ها در استان (با توجه به اعتبار امسال که فقط کفاف ۲۵ هزار هکتار بیابان‌زدایی را می‌دهد) چیزی حدود ۲۲۰ سال دیگر باید صبر کنیم.